طب سوزنی لیزرآکوپانکچر ویژه از دکتر انصاری

فتودینامیک تراپی، روشی نوین در مقابله با عفونت

عباس انصاری ژانویه 19, 2022

0 154 زمان تقریبی مطالعه 2 دقیقه

فتودینامیک تراپی (Photodynamic therapy: PDT)

فتودینامیک تراپی یکی از جذاب‌ترین و امیدبخش ترین رویکردها در درمان سلول های آلوده به باکتری، ویروس و سلول های سرطانی است.

اساس این روش به این صورت است که یک داروی حساس به نور از طرق مختلف به بدن وارد می‌شود و این دارو در سلولهای هدف تجمع می‌یابد و تحریک نوری آن موجب از بین بردن سلول مورد نظر می شود. در واقع این روش، بر اساس استفاده از «فتوسنسیتایزر» (عامل حساس کننده به نور) است.

فتوسنسیتایزرها مولکولهای حساس به نور هستند که تحریک نوری در طول موج مناسب با طیف جذب نوری آنها، سبب تولید رادیکال آزاد اکسیژن می شود که نتیجه آن تخریب سلول و بافت مجاور آن خواهد بود.

فتوسنسیتایزرهای مرسوم

هماتوپورفیرین ← موجود در هموگلوبین

کلروین ← موجود در کلروفیل

پورفیرین ← پورفیرین های مصنوعی

فتوسنسیتایزرهای طبیعی

کورکومین (آبی؛ ۴۴۷ nm)
کلروین E6 (قرمز؛ ۶۶۰ nm)
هایپریسین (زرد؛ ۵۸۹ nm)
ریبوفلاوین (آبی؛ ۴۴۷ nm)
ایندوسیانین (سبز؛ Infrared 810 nm)

کورکومین (Curcumin)

کورکومین یک ماده بیو اکتیو (زیست فعال) گرفته شده از گیاه زردچوبه می باشد که در سه دهه گذشته به دلیل خاصیت ضد التهابی، آنتی اکسیدانی، ضد میکروبی، ضد ویروسی، ضد توموری و ضد رگ زایی به شدت مورد استفاده قرار گرفته است.

داینامیک تراپی ضدمیکروبی (PTD)

خاصیت ضد میکروبی فتوداینامیک تراپی

با وجود این که فتوداینامیک تراپی بیش از صد سال پیش تنها در کشتن میکروارگانیسم ها کاربرد داشته است، اما در طول زمان از دهه ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۰، سرطان مناسب ترین بیماری هدف در تحقیقات PDT بوده است، اکنون با افزایش مقاومت در برابر داروهای ضد میکروبی، استفاده از این روش در این زمینه مجددا مطرح شده است.

فتوسنتایزر های ضد میکروبی باید بارهای کاتیونی مشخص داشته باشند و در اغلب موارد، به ویژه برای هدف قرار دادن باکتریهای گرم منفی، هرچه بار مثبت فتوسنتایزر بیشتر باشد، هدف قرار دادن بافت مورد نظر نیز دقیقتر صورت می‌گیرد.

از آنجا که بیشتر عفونت هایی که توسط فتودینامیک تراپی درمان می ‌شوند، سطحی هستند، استفاده از طول موج کوتاه برای نفوذ در بافت، برخلاف فتودینامیک تراپی سلول‌های سرطانی ضروری نمی باشد.

مطالعه انجام شده در شرایط آزمایشگاهی، تاثیر ۱۰۰ کورکومین در ترکیب با فتوداینامیک تراپی در طول موج ۴۵۷ nm در سه رده سلولی ویروس پاپیلوما کاهش قابل توجه در تشکیل کلنی و توانایی مهاجرت ویروسها پس از ۲۴ ساعت و درنتیجه کاهش عفونت را نشان داد.
در مطالعه دیگر تاثیر فتودینامیک تراپی به همراه کورکومین در عفونتهای باکتریایی مورد بررسی قرار گرفت. مقاومت ضدمیکروبی یکی از جدی ترین مشکلاتی است که مورد توجه محققان رشته‌های مختلف قرار گرفته است. تعداد آنتی‌بیوتیک‌های جدید و ساختار هدف آنها به طور مداوم در حال کاهش است و این امر لزوم استفاده از درمان‌های جایگزین را نشان می دهد.

فتوداینامیک تراپی استراتژی امیدوار کننده است که اثربخشی آن در برابر طیف وسیعی از سویه های باکتریایی ثابت شده است. در این مطالعه یک فرمول قابل استنشاق برای فتوداینامیک تراپی در برابر عفونت های تنفسی توسط نانوذرات کورکومین ارائه می شود. کورکومین در بدن به صورت نانوذرات در داخل لیپوزومها در بافت هدف قرار می گیرد و لیزر ناحیه بینی سبب برانگیخته شدن کورکومین و تولید رادیکال آزاد اکسیژن می گردد. رادیکال آزاد تولید شده در سلول های میکروبی سبب از بین رفتن آنها خواهد شد. نتایج آزمایش، کاهش ۹۹% در تعداد گونه های باکتری مثل استافیلوکوکوس ساپروفیتیکوس، بوویس و اشرشیاکلی را نشان داد. بر اساس این یافته ها می توان نتیجه گرفت نانوذرات کورکومین، سیستمهای درمانی امیدوار کننده ای را از طریق فتودینامیک تراپی برای درمان عفونت های باکتریال ارائه می دهند.