یکـی از اصول بنیادین تشـخیص بیماری در طـب چینی این اسـت که «بـرون، بازتابی از درون اسـت»، به گونه‌ای کـه ظاهـر بیمـار، نبـض و علائـم وی، منعکس کننـدۀ ناهماهنگی‌های داخلی هسـتند. تشـخیص در طب غربی بـه میـزان زیـادی بـر پایۀ «نـگاه به داخـل» با اسـتفاده از اشـعۀ ایکـس، اسـکن، آزمایـش خـون، آندوسـکوپی، لاپاروسـکوپی و غیره قرار دارد. تشـخیص بر اسـاس طب چینـی بـر پایۀ «نـگاه به خـارج» (ظاهر بیمار) اسـت که بـه معنـای مشـاهدۀ رنگ چهـره و زبان، گرفتـن نبض و پرسـش از بیمار می باشـد.
✔️ تصاویر زیر، افرادی را نشان می دهد که هر کدام علائم زیر را که ریشه در ضعف، رکود، بلغم، رطوبت و …. دارند، نشان می دهد.
💤خستگی: کمبود چی (انرژی حیاتی)
👓 تاری دید: کمبود خون کبد
🔴 نفخ: رکود چی
🤧 عطسه: باد- سرما
😖 درد: گرفتگی خون
😰 آشفتگی: بلغم
❄️ احساس سرما: کمبود یانگ
🔥احساس گرما: کمبود یین
🏋🏻♂️ احساس سنگینی: رطوبت
یکـی از اصـول بنیادیـن دیگـر تشـخیص بیماری در طـب چینـی، تناظـر و تطابـق بیـن یـک بخـش از بـدن با کل آن اسـت. تشـخیص از طریـق نبض و زبـان نمونۀ خوبی از ایـن اصـل اسـت.
دکتــر JHF Shen پمعتقـد اســت بـا نگاه کـردن به نمــای خارجی منـازل نیز میتوان به ایده ای نسـبتاً دقیق در مـورد وضعیت اقتصادی- اجتماعی سـاکنین آنها دسـت یافت؛ بدون اینکه نیازی به وارد شـدن بـه درون منـزل باشـد. او ایـن موضوع را بـا طرز کار تشـخیص از طریق طـب چینـی مقایسـه میکند و می گویـد: با نگاه به ظاهـر فرد میتوان بـه ایـده ای از درون دسـت یافـت. برعکـس، طـب غربـی بـرای ارزیابی سـاکنین منازل، «مشـاهده داخـل منازل» را ضـروری میداند.
در پرسش از بیمار حتی در مورد سطح انرژی از بیمار سوال می شود. عمومـاً در ابتـدای پرسـش از بیمـار به محـض اینکه به الگوهای ضعف یا کمبود شک کنیم، در مورد خستگی از وی میپرسم.
هنگامیکه در مورد خسـتگی سـؤال میشـود، بسـیار حائـز اهمیـت اسـت کـه راجع بـه سـبک زندگـی بیمار سـؤال بپرسـیم. احسـاس خسـتگی مزمـن معمـولاً ناشـی از کمبـود اسـت. ممکـن اسـت کمبـود چـی، یانـگ، خون یـا یین وجـود داشـته باشـد. هرچنـد در برخی موارد، خسـتگی ممکن اسـت ناشـی از وضعیت پر باشـد، به ویژه رطوبت، بلغـم یا رکـود چی (انرژی حیاتی).
- خسـتگی مزمـن همـراه بـا میـل بـه دراز کشـیدن، کم اشـتهایی و مدفـوع شـل عمومـاً توسـط کمبـود چی طحـال ایجـاد میشـود. اگـر علائـم سـرما وجود داشـته باشـد، ناشـی از کمبـود یانـگ طحـال اسـت.
- خسـتگی مزمـن همـراه بـا صـدای ضعیـف و تمایـل بـه سـرما خوردگـی نشـاندهندۀ کمبـود چـی ریه اسـت. اگر علائم سـرما وجود داشـته باشـد، ناشی از کمبـود یانـگ ریه اسـت.
- خسـتگی مزمـن همراه با کمـردرد، رخوت، احسـاس سـرما، افسـردگی و تکرر ادرار نشـاندهندۀ کمبود یانگ کلیه اسـت.
- خسـتگی مزمن همراه با افسـردگی خفیف، سـرگیجه و خونریـزی کـم قاعدگی نشـاندهندۀ کمبـود خون کبد است.
- خسـتگی مزمـن همـراه بـا سـنگینی بـدن و ابهام در فکـر نشـاندهندۀ احتبـاس رطوبت اسـت (تخلیص از کتاب «مبانی جامع طب چینی»- جلد دوم- فصل ۲۳، مترجم دکتر عباس انصاری).
روش های تشخیص بیماری در طب چینی، یعنی تشخیص بر اساس ظاهـر بیمـار، نبـض، زبان، گوش و … منجر به تشخیص زودهنگام مشکلات و اختلالات اعضای داخلی می شود که گامی مهم در جهت درمان سریعتر بیماری در مراحل اولیه آن است.
۰۲۱-۲۶۷۶۷۲۰۵
۰۹۱۰-۶۶۴-۲۹۲۰
اینستاگرام: dr.abbas_ansari@
